بررسی اثر پیش تیمار اسمزی و تیمار اسید هیومیک بر مختصات جوانه زنی و رشد آغازین ارقام گلرنگ در شرایط تنش شوری

گلرنگ از جمله نباتات روغنی است که علیرغم مقاومت نسبی در برابر تنش های محیطی ،در مرحله جوانه زنی به شوری حساسیت نشان می دهد. پژوهش حاضر اثر پیش تیمار اسمزی و تیمار اسید هیومیک را بر صفات جوانه زنی پارامترهای رشد آغازین گیاه چه سه رقم گلرنگ (اراک ،اصفهان و(il-111 در محیط آزمایشگاه و گلخانه بررسی می کند . مرحله ی نخست این تحقیق بر مبنای طرح آماری فاکتوریل و بر پایه طرح کاملا تصادفی صورتبندی و سه رقم گلرنگ در محیط آزمایشگاه، با سه سطح پلی اتیلن گلیکول 6000 پیش تیمار و در پتری دیش هایی واجد تنش شوری با سه سطح (0،6و12 دسی زیمنس)کشت گردیدند . با افزایش میزان شوری درصد جوانه زنی بذور ، کاهش معنی داری نشان داد و این در حالی بود که به موازات افزایش شوری ، میانگین زمان لازم برای جوانه زنی بذرها طولانی ترشد. پیش تیمار اسمزی متوسط زمان لازم برای جوانه زنی بذور را به طور معنی داری کاهش داد و بر پارامترهای ضریب سرعت جوانه زنی ،متوسط جوانه زنی روزانه وسرعت جوانه زنی، طول گیاه چه ،طول ساقه چه و وزن خشک ساقه اثر فزاینده و معنی داری برجای گذاشت. ازسوی دیگر ، با افزایش میزان شوری صفاتی چون طول ساقه ،وزن تر گیاه چه، وزن تر ساقه و وزن تر ریشه کاهش معنی داری نشان دادند. در صورتی که اثر پیش تیمار اسمزی بذرها بر سایر ویژگی های رشدی معنی دار نبود. .دومین آزمون به منظور بررسی تاثیر تیمارهای اسید هیومیک در سه سطح بر رفتار جوانه زنی و رشد آغازین سه رقم گلرنگ تحت تنش شوری در محیط آزمایشگاه صورت بندی و اجراگردید اسیدهیومیک تاثیر شایانی بر رفتار جوانه زنی و رشد اولیه ارقام گلرنگ بر جای نگذاشته و آن چنان که باید با موید فرضیه پژوهش نیست و در مواردی در نقش هم افزایی با عامل شوری ظاهر شده است . احتمالا مواد هیومیکی تنها در یک محدوده ی غلظت اپتیمم به بهبود صفات رشدی کمک می کنند و در غلظت های بالاتر آز ان کارکردی کاملا متفاوت از خود نشان می دهند در آزمون سوم نیز تاثیرتیمارهای آزمون نخست،بر ویژگی های رشدی گلرنگ در محیط گلخانه مورد ارزیابی قرارگرفت و پیش تیمار اسمزی بر تعداد برگ ها ،طول ساقه چه ،وزن تر و خشک گیاه چه و نیز میزان پرولین و نشت یونی اثر معنی داری بر جای گذاشت و مشخص گردید با افزایش سطح پیش تیمار اسمزی وزن تر و خشک گیاه چه افزایش ومیزان پرولین کاهش یافته است . بدین سان می توان چنین نتیجه گرفت که پیش تیمار اسمزی بذور با پلی اتیلن گلیکول 6000 بر مختصات جوانه زنی ونیز شاخص های مربوط به رشد آغازین ارقام گلرنگ در شرایط تنش شوری تاثیری مثبت وافزاینده داشته آثار ناشی از تنش شوری را برگیاه تقلیل داده و از این رهگذارمی توان میزان مقاومت گیاه گلرنگ را در برابر تنش ناشی از شوری به ویژه در مرحله ی حساس جوانه زنی و نیز مراحل اولیه رشد گیاه گلرنگ بهبود بخشید .